Profesyonel Turist Rehberleri ülkemizin tanıtım alanındaki en önemli paydaşlarıdır…
Türkiye’mizin tanıtımı, dünyadaki görüntüsü, saygınlığı ve etkinliği bakımından oldukça önemli rol oynamaktadır. Tanıtım faaliyetlerinin, belirli bir stratejiye oturtulması eşgüdüm halinde ve işbirliği içinde, konusunda iyi eğitim almış personel tarafından yürütülmesi büyük önem taşımaktadır. Tanıtımda başarı, profesyonel çalışana, uzun vadeli planlamaya, global bakışa ve ayrıntılı uygulamaya dayalı bir yaklaşımın benimsenmesine bağlıdır.
Ülkemiz, birçok medeniyetlerin beşiği ve köprüsü olmuş, eski medeniyetlerin geleneklerini ve kültürlerini miras olarak almış, kendi kültürünü oluşturmuş, bunu toplumsal yaşam biçimi olarak diğer ülkelerin ve halkların istifadesine sunmuştur. Doğal olarak, diğer toplumlar, bu zengin kültüre ve onu barındıran bu güzel coğrafyaya ilgi duymaktadır. İlgi duymanın ve ilgi göstermenin ön koşulu, farkında olmaktır. Dolayısıyla tanıtım faaliyetleriyle, iletişimin sağlanmasının, önyargıların giderilmesinin, doğru bilgi ve olumlu görüntü verilmesinin yanı sıra farkındalık yaratılması da gerekmektedir. Kültürel ilişkilerin, ülkeler arasında yalnızca karşılıklı anlayışı güçlendirmeyip, aynı zamanda ortak hareket için de uygun bir zemin oluşturduğuna inanılmaktadır.
Ülkemiz hakkında doğru bilgi ve olumlu görüntü verilmesinin ve pozitif farkındalık yaratılmasının ön koşulu her türlü baskıdan uzak iyi yetiştirilmiş, muhatabının dilini çok iyi seviyede kullanabilen personel ile mümkündür. Öncelikle Dış İşleri ve Kültür ve Turizm Bakanlığının yurtdışı uzantılarında çalışanlar, yurt içinde de özellikle turist ile birebir çalışan Turist Rehberleri, Turizm Danışma Görevlileri, otel ve seyahat acentesi çalışanları bu gruba girmektedir.
M.Ö. 7. yüzyılda olimpiyat oyunları organizasyonu ile başlayan rehberlik mesleği, 19. yüzyılda İngiltere’de Thomas Cook’un trenle gezi düzenlemeye başlamasıyla kurumsallaşmaya başlamış, Ülkemizde ise rehberlik 19. yüzyıl sonlarında görülmeye başlamıştır. Turist rehberliği ile ilgili ilk yönetmelik 3 Eylül 1971 gün ve 13945 sayılı Tercüman Rehber Kursları ve Tercüman Rehber Yönetmeliği adıyla yayımlanmıştır. Turist Rehberliğini meslek olarak tanımlayan yasa 22 Haziran 2012 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş, 23.02.2013 tarih ve 28568 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Turist Rehberliği Meslek Yönetmeliği ile de son halini almıştır.
Profesyonel Turist Rehberleri ülkemizin tanıtım alanındaki en önemli paydaşlarıdır. Türkiye’ye gelen turistlerin en uzun süre beraber oldukları bilgi ve becerileri karşısında en çok etkilendikleri Türk insanının örneği olarak gördükleri kişiler Turist Rehberleridir. Seyahat acentalığı faaliyeti niteliğinde olmamak kaydıyla kişi veya grup hâlindeki yerli veya yabancı turistlerin gezi öncesinde seçmiş oldukları dil kullanılarak ülkenin kültür, turizm, tarih, çevre, doğa, sosyal veya benzeri değerleri ile varlıklarının kültür ve turizm politikaları doğrultusunda tanıtılarak gezdirilmesini veya seyahat acentaları tarafından düzenlenen turların gezi programının seyahat acentasının yazılı belgelerinde tanımladığı ve tüketiciye satıldığı şekilde yürütülüp acenta adına yönetilmesini sağlayan kişiler Turist Rehberliği Meslek Kanununa göre turist rehberleridir. T.C. Vatandaşı 18 yaşını aşmış kişilerin Turist rehberi olabilmeleri için üniversitelerin turist rehberliği bölümünden veya herhangi bir yüksek öğrenim kurumundan en az lisans mezunu olmak ve bir yabancı dili çok iyi derecede bilmek gereklidir. Genel kültür, yabancı dil sınavları ve Türkiye turundan sonra bitirme sınavlarında da başarılı olmak zorundadırlar. Görüldüğü üzere Profesyonel Turist Rehberi olmak için kişinin hayli donanımlı olması gerekir.
Denizli İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü olarak, Ülkemizin önde gelen destinasyonları içinde yer alan İlimizde ilk defa 29 Kasım 2010 tarihinde açılan ve 9 Nisan 2011 tarihinde sona eren kursu tamamlayan rehber adayları, 18 Nisan 2011 tarihinde çıktıkları zorunlu yurtiçi uygulama gezisini 28 Mayıs 2011 tarihinde tamamlamış, 7 - 9 Haziran 2011 tarihileri arasında bitirme sınavlarına katılarak, 150 rehber adayı profesyonel turist rehberi olmaya hak kazanmışlardır.
Rehberlik fedakârlık gerektiren icrası zor bir meslektir. İnsanlarla ilgilenmek zordur, ülkemiz hakkında bilgisi olmayan insanlarla uğraşmak neredeyse ülke içerisinde tüm problemleriyle ilgilenmek daha da zordur. Turist rehberleri sadece gezilen mekânlarla ilgili bilgi veren kişiler değildir. Ülkemizin yaşam tarzı, folklorik değerleri, yemek kültürü, politik durumu ile ilgili bilgiler vermesi, refakat ettiği grubu doğru yönlendirerek o gruptaki turistleri gönüllü birer Türkiye elçisi haline getirmeleri de rehberin görevleri arasındadır.
Ülkemiz genelinde 14.000’ e yakın Bakanlığımızdan belgeli turist rehberi tanıtım elçiliğini sürdürmeye devam etmektedir. Ülkemizde İllere göre rehber sayısı sırasıyla İstanbul, İzmir, Ankara, Antalya, Nevşehir, Muğla, Bursa, Aydın, Gaziantep, Çanakkale, Mersin, Konya, Trabzon, Şanlıurfa, Hatay, Balıkesir, Diyarbakır, Van, Denizli, Samsun, Erzurum ve Sivas gelmektedir. Ancak, turist yoğunluğunun çok olduğu bölgelerde rehber sayısının arttığı fakat turizmden az pay alan İllerimizde ise rehber sıkıntısı yaşandığı gözlenmektedir.
Ülkemizde 1997 yılından bu yana kutlanan Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan kokartlı, en az bir, çoğunlukla birkaç yabancı dili çok iyi düzeyde konuşan, Türkiye’yi adım adım tanıyan, sektörün olmazsa olmazlarından sayılan profesyonel turist rehberlerinin 21 Şubat Dünya Rehberler Günü’nü kutlar, başarılar dilerim.
Mehmet KORKMAZ
Denizli İl Kültür ve Turizm Müdürü
21.02.2014